اصول بیمارستان دوستدار مادر
طبیعی بودن روند زايمان
زايمان يک فرآيند طبیعی و سرشتی است که با حداقل مداخلات پزشکی بايد انجام پذيرد.
مداخلات پزشکی بايد تنها در مواردی که جان مادر يا جنین در خطر است انجام شوند.
مادر و نوزاد شعور فطری لازم برای شناخت زايمان و تولد را دارند.
نوزادان موجوداتی حساس و آگاه در زمان تولد هستند و به همین علت بايد محترم شمرده شوند.
تغذيه کودک با شیر مادر حداکثر مواد مغذی را برای شیرخوار فراهم می کند و بايد در اولین زمان ممکن پس از تولد آغاز گردد.
امکان انجام زايمان به شکلی طبیعی در بیمارستان ها و مراکز زايمانی بايد فراهم گردد.
الگوهای مامايی برای مراقبت های قبل و حین تولد که موجب ترويج روند زايمان طبیعی و سالم و حمايت از آن می گردد بهرای اکثر مادران مناسب ترين روش های شناخته شده است.
توانمند سازی مادر
اعتماد به نفس و توانايی يک زن برای انجام زايمان و نگهداری از کودکش تحت تاثیر افرادی است که از او مراقبت می کنند و محیطی که در آن زايمان می کند.
مادر و کودک در طی بارداری، تولد و شیرخوارگی کاملا به هم وابسته اند و اين وابستگی بسیار حیاتی است و بايد محترم شمرده شود.
بارداری، زايمان و دوره پس از زايمان نقطه عطفی در ادامه زندگی است. اين تجربه به طور عمیقی زنان، کودکان، پدران و خانواده ها را تحت تاثیر قرار می دهد و تاثیر مهم و طولانی مدتی بر جامعه دارد.
آزادی عمل و استقلال
به هر زن بايد اين فرصت داده شود که:
در کنار خانواده اش يک زايمان سالم و لذت بخش را صرف نظر از مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تجربه کند.
در مراکز زايمانی احساس امنیت و آسايش کند و سلامت روانی، مسائل خصوصی و خواسته های شخصی اش مورد احترام قرار گیرد.
امکان دسترسی به کلیه روش های زايمانی را برای خود و کودکش داشته باشد.
به اطلاعات دقیق درباره مزايا و معايب روش ها و اعمال پزشکی، داروها و آزمايش هايی که به او در دوران بارداری، زايمان و پس از زايمان پیشنهاد می گردد دسترسی داشته باشد و اين اطلاعات را به صورت دقیق دريافت دارد و اين حق را داشته باشد که بدون رضايت وی هیچ روشی برای وی اجرا نگردد و در صورت عدم تمايل، از پذيرفتن آن خودداری کند.
برای انتخاب آگاهانه در مورد اينکه بر اساس ارزش ها و اعتقاداتش چه چیز برای او و کودکش بهتر است، مورد حمايت قرار گیرد.
انجام مداخلات بر اساس انديکاسیون های مشخص و نه به صورت روتین
مد اخلات نبايد به صورت روتین در دوران بارداری، زايمان و پس از زايمان ارائه گردد. بسیاری از آزمايش های پزشکی، روش ها، فنآوری ها و داروها برای مادر و نوزاد خطرناک است و در نبود انديکاسیون های مشخص علمی، نبايد ارائه گردد.
اگر عارضه ای در دوران بارداری، زايمان و پس از زايمان بروز کرد، درمان های پزشکی بايد مبتنی بر شواهد بوده و در اسرع وقت ارايه گردد.
مسئولیت پذيری
هر ارائه کننده خدمت مسئول کیفیت مراقبتی است که ارائه می دهد.
ارائه خدمات بارداری و زايمان نبايد مبتنی بر نیازهای ارائه دهنده خدمت باشد بلکه بايد مبتنی بر نیازهای مادر و نوزاد باشد.
هر بیمارستان و واحد ارائه دهنده خدمت مسئول بررسی و ارزشیابی دوره ای مبتنی بر يافته های علمی موجود در زمینه کیفیت و اثربخشی خدمات ارائه شده، خطرات و میزان استفاده از روش های بالینی است که به بیمارانش ارائه می دهد.
جامعه از طريق دولت و ساير سازمان های اجتماعی و مدنی مسئول اطمینان از دسترسی مردم به خدمات بارداری و زايمان و پايش کیفیت خدمات است که در اين راستا ارائه می گردد.
هر مادری مسئول انتخاب آگاهانه مراقبت هايی است که بايد برای خود و کودکش ارائه گردد.
ده اقدام بیمارستان دوستدار مادر
1) ارائه مراقبتهای معمول دوران بارداری، زايمان و پس از زايمان بر اساس پروتکل های وزارت بهداشت و شواهد علمی موجود در کتب معتبر
2) ايجاد دسترسی به خدمات تخصصی مامايی برای مادران در هنگام زايمان، ارتباط با سطوح بالاتر و پائین تر بیمارستانی و سطوح خارج بیمارستانی
3) امکان ارائه خدمات مراقبتی و پاراکلینیکی در فوريت های مامايی و زايمان مانند تزريق خون، آزمايش های تخصصی، حضور متخصص نوزادان در زايمان های پر خطر
4) آموزش به کارکنان در مورد روش های زايمان بی درد دارويی و کاهش درد غیر دارويی
5) ارائه آموزش های آمادگی برای زايمان به مادران و همراهان با تاکید بر افزايش آگاهی و استفاده از تکنیک های تنفس، تن آرامی، تمرينات اسکلتی و عضلانی
6) ارايه خدمات با توجه به باورها و ارزش های مذهبی مادر و رعايت حريم خصوصی مادر
7) خودداری از اعمالی که به صورت روتین کاربردی ندارد مانند: ناشتا بودن مادر، رگ گرفتن، شیو، انما، محدود کردن حرکت مادر در لیبر، انجام زايمان به روش لیتاتومی، اينداکشن، استیمولیشن، اپی زياتومی
8) انجام زايمان فیزيولوژيک و ارائه روش های دارويی و غیر دارويی کاهش درد زايمان
9) امکان وجود همراه آموزش ديده در کنار مادر در هنگام لیبر و زايمان
10) پیاده سازی 10 اقدام بیمارستان های دوستدار کودک مطابق با دستورالعمل های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی